www.belgium.be

Psychofarmaca: welke risico’s lopen uw patiënten? Samen zorgen voor een gepast gebruik.

U bent

Het gebruik van psychofarmaca, zoals antidepressiva, slaap- en kalmeermiddelen, antipsychotica en psychostimulantia, is verontrustend hoog in België. 

In 2022 namen naar schatting meer dan 3 miljoen Belgen minstens één psychofarmacon (IQVIA Belgium). Dat is 1 Belg op 4. Slaap- en kalmeermiddelen gaan het vaakst over de toonbank, nauw gevolgd door antidepressiva. 

De behandeling met psychofarmaca is niet altijd aangepast aan de noden van de patiënt, wordt vaak onterecht verlengd, wordt niet of niet voldoende opgevolgd, wordt niet langer in vraag gesteld …

Als gezondheidsprofessional speelt u de belangrijkste rol in een bewust gebruik van psychofarmaca.

Deze portaalwebsite kan u daarbij helpen.

Hij werd ontwikkeld door en voor gezondheidsprofessionals en geeft u toegang tot betrouwbare, recente en evidence-based bronnen over het voorschrijven, het gebruik, de aflevering en de opvolging van psychofarmaca.

Wat is een bewust gebruik van psychofarmaca?

Een bewust gebruik van psychofarmaca betekent:

  • Doeltreffend de dialoog aangaan met de patiënt over diens werkelijke noden
  • De voorkeur geven aan niet-medicamenteuze alternatieven
  • Als een medicamenteuze behandeling echt noodzakelijk is: een aangepaste behandeling voorstellen, zowel wat betreft de dosering als de duur
  • Regelmatige opvolging met de patiënt plannen en afbouw bespreekbaar maken
  • Denken aan deprescribing zodra de medicatie niet meer noodzakelijk is
  • Samenwerken met andere gezondheidsprofessionals voor een overkoepelende begeleiding van de patiënt voor een grotere slaagkans van de behandeling

Meer weten over een bewust gebruik van psychofarmaca

U vindt hier informatie, wetenschappelijke studies, opleidingen en nuttige hulpmiddelen die u kunnen helpen in uw dagelijkse praktijk, in functie van uw noden en die van uw patiënten.

Want samen werken we aan een bewuster gebruik van psychofarmaca.

Ga naar alle bronnen

Het psychofarmacagebruik in cijfers

2023
Website

Benzodiazepines & Z-drugs: cijfers en tendensen 2022

Hoeveel slaap- en kalmeermiddelen neemt men in België? Wie zijn de patiënten die er hun toevlucht toe nemen? Wie schrijft het vaakst voor? Hoe frequent grijpt men naar alternatieve moleculen of producten  zoals trazodon of producten op basis van planten?

Ontdek hier de recentste cijfers rond het gebruik van benzodiazepines en Z-drugs in België (bron: IQVIA Belgium en Farmanet).

2024
Website

IMA-Rapport - Gebruik van antipsychotica in woonzorgcentra

De statistieken die hieromtrent beschikbaar zijn op de IMA Atlas gaven aan dat 65-plussers vaker een antipsychoticum nemen dan de andere leeftijdscategorieën. Bij personen die verblijven in een woonzorgcentrum gaat het om meer dan een kwart. 

2024
Website

Cijfers: gebruik van stimulantia in België

In 2022 gebruikt 2,1% van de kinderen tussen 6 en 17 jaar oud stimulantia. Dit percentage is vergelijkbaar met de cijfers van 10 jaar eerder, al waren de cijfers tussen 2011 en 2014 gedaald en zijn ze sindsdien terug aan het stijgen. Het gebruik ligt gevoelig hoger in Vlaanderen en jongens nemen drie keer vaker stimulantia dan meisjes.

Meer informatie? Lees het volledige rapport van het InterMutualistisch Agentschap.  

 

2023
Website

Antidepressiva: cijfers en gebruiksgegevens in België (RIZIV)

Op de website 'Gezond België' van het RIZIV, vindt u een overzicht van de cijfers over antidepressiva. Een volledig verslag en verschillende grafieken bieden u gedetailleerde informatie over de evolutie van de gebruiksgegevens tot 2022.

Samen sterk voor een gepast gebruik

Een multidisciplinaire aanpak biedt diverse voordelen voor een bewust en weloverwogen gebruik van psychofarmaca. Bekijk de getuigenissen van collega-gezondheidsprofessionals en patiënten over de positieve impact van een netwerk omheen de patiënt gestoeld op nauw overleg en samenwerking.

Ontdek de nieuwste bronnen

Studeren en medicatie: informatie voor studenten

student op laptop
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Website

Kunnen pillen je helpen om te studeren of te concentreren? U wordt als arts, psycholoog of apotheker misschien ook geconfronteerd met deze vraag van studenten in de examenperiode. 

Deze webpagina, ontwikkeld door De Druglijn, biedt studenten meer informatie over de effecten en risico's van stimulerende medicatie en slaap-en kalmeringsmiddelen. Studenten vinden er ook tips voor op een gezonde manier te studeren. 

 

Dag van farmacotherapie van BCFI

logo cbip / bcfi
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
2024 - Opleidingen

De dag van de Farmacotherapie van 8 oktober stond vooral in het teken van benzo afbouwen benzo’s : doe je samen.

Heb je nog vragen, wil je je nog eens buigen over een bepaald onderwerp of kon je er niet bij zijn? Dan kan je hieronder de presentaties en de opname van de webinar terugvinden.

Onafhankelijke Ziekenfondsen : geneesmiddelengebruik bij jongeren

 psychoactieve medicatie
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - PDF

Deze diepgaande studie naar het geneesmiddelengebruik bij jongeren in België onthult een verrassende trend: hoewel het totale verbruik van terugbetaalde geneesmiddelen tussen 2013 en 2022 met ±10% is gedaald, is het aandeel gebruikers van antidepressiva met 60% gestegen.

Kom meer te weten over onze analyse & download de volledige studie.

Onafhankelijke Ziekenfondsen : gebruik van antidepressiva de stijgende trend houdt aan

logo mutualités libres
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Website

COVID heeft sporen nagelaten, dat valt niet te ontkennen. Uit een analyse door de Onafhankelijke Ziekenfondsen, met Helan in Vlaanderen, van 2,3 miljoen leden blijkt dat het gebruik van antidepressiva blijft toenemen.

IMA-Rapport - Gebruik van antipsychotica in woonzorgcentra

mains attachées avec pilules autour
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Website

De statistieken die hieromtrent beschikbaar zijn op de IMA Atlas gaven aan dat 65-plussers vaker een antipsychoticum nemen dan de andere leeftijdscategorieën. Bij personen die verblijven in een woonzorgcentrum gaat het om meer dan een kwart. 

Opleiding niet-medicamenteuze aanpak voor de slapeloosheid

femme couchée sur un lit avec un réveil en avant plan
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Opleidingen

Een alternatief voor slaappillen?  Het kan!

Help mee aan de afbouw aan slaapmedicatie en leer hoe je slaapproblemen kan aanpakken via een gedragsmatige aanpak.

Cijfers: gebruik van stimulantia in België

kind op school
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Website

In 2022 gebruikt 2,1% van de kinderen tussen 6 en 17 jaar oud stimulantia. Dit percentage is vergelijkbaar met de cijfers van 10 jaar eerder, al waren de cijfers tussen 2011 en 2014 gedaald en zijn ze sindsdien terug aan het stijgen. Het gebruik ligt gevoelig hoger in Vlaanderen en jongens nemen drie keer vaker stimulantia dan meisjes.

Meer informatie? Lees het volledige rapport van het InterMutualistisch Agentschap.  

 

Cijfers: eerste resultaten van het afbouwprogramma van benzodiazepines door magistrale bereiding

Ressource Programme sevrage Inami
2024 - PDF

Lees hier de voorlopige resultaten van het afbouwprogramma voor benzodiazepines van het RIZIV. Dit multidisciplinaire programma wordt terugbetaald door het RIZIV. Het werkt toe naar een afbouw in 50 tot 360 dagen of naar stabiel gebruik met de laagst mogelijke dosis. De resultaten tonen dat het gebruik aanzienlijk is gedaald.

Belhealth

logo Belhealth
Médecins généralistes
Pharmacien.ne.s
Psychologues
2024 - Website

Het epidemiologisch cohort BELHEALTH is een longitudinale studie bij de algemene bevolking op basis van herhaalde enquêtes bij een representatieve steekproef van volwassenen in België. Het doel is de ontwikkeling van de gezondheid en het welzijn in de post-COVID-periode te volgen en kwetsbaarheidsfactoren voor de gezondheid en de levenskwaliteit van individuen te identificeren. Hoewel de Covid-19-pandemie minder bedreigend wordt, staan we voor nieuwe uitdagingen met ingrijpende sociale en economische gevolgen voor de bevolking.

Psychofarmaca: gebruik evalueren en afbouwen

Réévaluation de la prescription
2024 - Video

In deze video vindt u getuigenissen van gezondheidsprofessionals over het voorschrijven en de afbouw van psychofarmaca.

Wanneer er voor patiënten wordt gedacht aan een behandeling met psychofarmaca, moet er vanaf het begin rekening worden gehouden met twee elementen: dat het voorschrijven ervan moet worden geëvalueerd en dat er geleidelijk moet worden afgebouwd.

Alle bronnen bekijken

U bent geen gezondheidsprofessional?

Deze website is bestemd voor gezondheidsprofessionals, om hen te helpen hun patiënten te begeleiden naar een gepast gebruik van psychofarmaca. 

Hebt u vragen over het gebruik van psychofarmaca? Aarzel niet om erover te praten met uw arts, apotheker of psycholoog zodat zij u nog beter kunnen begeleiden.